1. Teksty poznawane w całości

nie mniej niż 13 pozycji książkowych odpowiednio w trzyletnim bądź czteroletnim okresie nauczania oraz wybrane przez nauczyciela teksty o mniejszej objętości, przy czym nie można pominąć wytłuszczonych autorów i utworów :

  • Sofokles, Król Edyp,

  • Tyrtajos, Rzecz to piękna,

  • Horacy, Exegi monumentum, Do Leukonoe*,

  • Bogurodzica, Lament świętokrzyski*,

  • Cantilea inhonesta*,

  • Jan Kochanowski: O żywocie ludzkim, Treny, Pieśń świętojańska o Sobótce (Panna XII), Pieśń o spustoszeniu Podola, Psalm 91,

  • Giovanni Boccaccio, Sokół*,

  • William Szekspir Makbet,

  • F. Petrarka, Sonety do Laury (XC),

  • J. Donne, Sonet X* (Śmierci próżno się pysznisz),

  • Mikołaj Sęp Szarzyński, Sonet IV,

  • Wacław Potocki, Pospolite ruszenie,

  • J.A. Morsztyn, Do trupa,

  • Daniel Naborowski, Krótkość żywota*,

  • A. Naruszewicz, Balon,

  • I. Krasicki, Hymn do miłości ojczyzny, Do króla,

  • Adam Mickiewicz– wybrane Sonety krymskie, Romantyczność, Reduta Ordona, Dziadów część III, Pan Tadeusz,

  • Juliusz Słowacki, Generał Sowiński w okopach Woli, Testament mój, Grób Agamemnona, Kordian*,

  • Zygmunt Krasiński, Nie-Boska komedia*,

  • Cyprian Norwid, Moja piosnka II,

  • E. A. Poe, Kruk*,

  • W. Blake, Tygrys*,

  • J. W. Goethe, Król Olch*,

  • E. Orzeszkowa, Gloria victis,

  • A. Asnyk, W 25 rocznicę powstania 1863 roku,

  • Bolesław Prus, Lalka,

  • Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara,

  • Jan Kasprowicz: Nie ma tu nic szczególnego, Dies irae,

  • Stanisław Korab-Brzozowski, O przyjdź!

  • T. Miciński, Lucyfer,

  • Kazimierz Przerwa-Tetmajer: wybrany erotyk, Człowiek końca wieku, Eviva L'arte,

  • Leopold Staff: Kowal, Deszcz jesienny, Podwaliny, Dworek*,

  • Stanisław Wyspiański, Wesele,

  • Emil Zola, Nana*

  • Stefan Żeromski – wybrany utwór (Przedwiośnie), Zmierzch*, Rozdziobią nas kruki wrony*,

  • Bolesław Leśmian: Ballada dziadowska, Dziewczyna*

  • Julian Tuwim, Ranyjulek, Do prostego człowieka, Całujcie mnie wszyscy w d..., Wiosna. Dytyramb*, Rzeka

  • Tytus Czyżewski, Hymn do maszyny mego ciała,

  • T. Peiper, Naga,

  • Józef Czechowicz, Żal,

  • Konstanty Ildefons Gałczyński: Laura i Filon, Strasna zaba* lub Skumbrie w tomacie*,

  • Witkacy, Szewcy*

  • Bruno Schulz: Karakony,

  • Tadeusz Borowski: U nas w Auschwitzu, Dzień na Harmenzach, Pożegnanie z Marią,

  • Krzysztof Kamil Baczyński, Z głową na karabinie, Mazowsze, Historia*, Elegia o..., Pokolenie,

  • Tadeusz Różewicz, Odnaleźć samego siebie, Lament lub Matka powieszonych,

  • W. Broniewski, Ballady i romanse,

  • A. Słonimski, Elegia miasteczek żydowskich,

  • Czesław Miłosz, Biedny chrześcijanin patrzy na getto,

  • Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem,

  • Z. Nałkowska, Medaliony,

  • Wisława Szymborska, Pisanie życiorysu,

  • Zbigniew Herbert, Przesłanie Pana Cogito, 17 IX*, Apollo i Marsjasz*, Przesłuchanie anioła, Potęga smaku

  • K. Wierzyński, Muzy,

  • Ewa Lipska, List,

  • Adam Zagajewski, Brama, Miasto w którym chciałabym zamieszkać

  • Stanisław Barańczak, Co jest grane?,

  • A. Bursa, Miłość,

  • R. Wojaczek, Ojczyzna*,

  • Miron Białoszewski, Karuzela z madonnami lub Podłogo błogosław,

  • wybrany dramat dwudziestowieczny z literatury polskiej Sławomira Mrożka, Tango,

  • wybrana przez uczniów powieść światowa z XX lub XXI w. lub Albert Camus, Dżuma,

  • R. Kapuściński: Wymarsz piątej kolumny, Buty* lub Wojna futbolowa*,

  • Natale Benazzi, Gian Franco Freguglia, Dialog Inkwizytora*, Czarownik*,

  • E. Keret, Ostatnie opowiadanie i koniec*, Tłuscioszek*, Szlomo-Homo-Pizda-w-Domu*,

  • M. Hłasko, Baza Sokołowska*, Śliczna dziewczyna*, Najświętsze słowa naszego życia*, Okrutna wojna*,

  • J. Rybowicz, Narkotyki, narkomani, narkomanie*,

2. Teksty poznawane w całości lub w części (decyzja należy do nauczyciela), przy czym nie można pominąć utworu wytłuszczonego:

Teksty:
  • Biblia (wybrane psalmy, fragmenty: Księgi Genesis, Pieśni nad Pieśniami, Księgi Hioba, Ewangelii, Apokalipsy św. Jana, fragmenty Starego i Nowego Testamentu jako konteksty interpretacyjne dla lektury dzieł z innych epok),

  • wybór mitów: Mit o Orfeuszu i Eurydyce, Mit o Prometeuszu, Mit o Syzyfie, Mit o Pigmalionie*,

  • Horacy: List do Pizonów* (fragm.),

  • Marek Fabiusz Kwintylian, Kształcenie mówcy* (2 fragm.),

  • Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią* (fragm.),

  • Pieśń o Rolandzie* (fragm.),

  • Legenda o św. Aleksym* (fragm.),

  • Wiersz Słoty, O zachowaniu się przy stole* (fragm.),

  • Dzieje Tristana i Izoldy* (fragm.),

  • Dante Alighieri, Boska komedia: Pieśń I* (fragm.), Pieśń III* (fragm.),

  • M. Rej: Żywot człowieka poczciwego* (fragm.),

  • Piotr Skarga, Kazania sejmowe (fragm.),

  • J.U. Niemcewicz, Zawisza Czarny* (fragm.)

  • J. Kochanowski: List do Stanisława Fogelwedera* (fragm.),

  • Jana III Sobieski, Listy do Marysieńki (fragm.),

  • John Locke, List o tolerancji* (fragm.),

  • N. Machiavelli, Książę*, (fragm.),

  • Miguel Cervantes, Don Kichote (fragm.),

  • J.J. Rousseau, Emil, czyli...* (fragm.), Umowa społeczna* (fragm.),

  • F. Karpiński Laura i Filon (fragm.),

  • J.W. Goethe, Cierpienia młodego Wertera* (fragm.), Faust* (fragm.),

  • Adam Mickiewicz: Konrad Wallenrod* (fragm.), Dziady cz. IV (fragm.),

  • Juliusz Słowacki, Kordian (fragm.),

  • Cyprian Norwid, Fortepian Szopena (fragm.),

  • E. Orzeszkowa, Nad Niemnem* (fragm.),

  • H. Sienkiewicz, Potop (fragm.),

  • Hipolit Taine, Rasa, środowisko, moment* (fragm.),

  • John Stuart Mill, Co to jest utylitaryzm?* (fragm.),

  • Stanisław Brzozowski, Legenda Młodej Polski - esej (fragm.),

  • Artur Schopenhauer, Świat jako wola i przedstawienie* (fragm.), Erystyka (fragm.),

  • Fryderyk Nietzsche, Tako rzecze Zaratustra* (fragm.),

  • Władysław Stanisław Reymont Chłopi (fragm.),

  • S. Żeromski, Ludzie bezdomni* (fragm.),

  • Witold Gombrowicz, Ferdydurke, Dziennik 1953-1956* (fragm.),

  • W. Boziewicz, Polski kodeks honorowy*, 1919 (fragm.),

  • M. Kuncewiczowa, Cudzoziemka* (fragm.),

  • Franz Kafka Proces (fragm.),

  • Zofia Nałkowska, Granica (fragm.), Dzienniki czasu wojny (fragm.),

  • Antoni Słonimski, Czarna wiosna (fragm.),

  • Albert Camus, Mit Syzyfa (fragm.),

  • Gustaw Herling-Grudziński Inny świat (fragm.),

  • Hermann Hesse, Wilk stepowy* (fragm.),

  • Zbigniew Herbert, Eseje* (fragm.),

  • Zygmunt Kubiak, Mitologia Greków i Rzymian (fragm.),

  • Czesław Miłosz, Szczęście* (fragm.),

  • Carl Gustaw Jung, Symbol* (fragm.),

  • Erich Fromm, Ucieczka od wolności* (fragm.),

  • M. Białoszewski, Pamiętnik z powstania warszawskiego (fragm.),

  • K. Wyka, Dwie jesienie* (fragm.),

  • Roman Ingarden, Człowiek i jego rzeczywistość (fragm.),

  • Jan Miodek, Najki z Samotraki (fragm.),

  • Andrzej Markowski, O przekręcaniu, czyli skrzydlate słowa ze zwichniętym skrzydłem (fragm.),

  • Józef Tischner, Piękno (fragm.),

  • Umberto Eco, Piękno (fragm.),

  • Jerzy Bralczyk, Manipulacja językowa (fragm.)

  • Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość (fragm.),

  • Ryszard Kapuściński Cesarz (fragm.),

  • A. Huxley Nowy, wspaniały świat (fragm.),

  • Marian Maciejewski, Wrzucony do otchłani* (fragm.),

  • Jerzy Stempowski, Zagadnienie plagiatu* (fragm.),

  • Jerzy Pilch, Pod mocnym aniołem* (fragm.),

  • Grzegorz Królikiewicz, Różyczka* (fragm.),

Muzyka i teledysk:
  • Akurat, Do prostego człowieka,

  • Lao Che, Hydropiekłowstąpienie,

  • O.N.A., Kiedy powiem sobie dość,

  • Teatr Roma, Całujcie mnie wszyscy w d...

  • Strachy na lachy, Czarny chleb, czarna kawa,

  • Dżem, Whisky,

  • Pink Floyd, Another brick in the Wall (We don't need no education),

  • Cezary Nowak, Cezik, Cezik? Co to za pedał?

  • J. Kaczmarski, Nasza klasa, 1997,

Filmy:
  • 9*, reż. Shane Acker,

  • Amator*, reż. Krzysztof Kieślowski,

  • Dziecko Rosemary*, reż. Roman Polański,

  • Eroica*, reż. Andrzej Munk 1957,

  • Fotel*, reż. Daniel Szczechura 1963,

  • Iluminacja*, reż. Krzysztof Zanussi 1973,

  • Imię róży*, reż. J.J. Annaud,

  • Katedra*, reż. Tomasz Baginski, 2002,

  • Klucz do 30. drzwi, reż. J. Skolimowski,

  • Lawa, reż. T. Konwicki,

  • Nad Niemnem*, reż. Z. Kuźmiński,

  • Nie czas na orzechy, reż. Chris Renaud, Michael Thurmeier, 2006,

  • Obywatel Kane*, reż. Orson Wells,

  • Odyseja kosmiczna 2001*, reż. Stanley Kubrick,

  • Ofiarowanie*, reż. Andriej Tarkowski,

  • Opowieść o sir Lancelocie*, Monty Python,

  • Ostry zaangażowany film*, reż. Julian Antonisz,

  • Partly Cloudy*, reż. Peter Sohn 2009,

  • Pasja, reż. M. Gibson,

  • Pojedynek w ciszy*, reż. Akiro Kurosawa,

  • Pokój syna*, reż. Nani Moretti,

  • Requiem dla snu*, reż. D. Aronofsky,

  • Sens życia – walka*, Monty Python,

  • Spaleni słońcem*, reż. N. Michałkow,

  • Struktura kryształu*, reż. Krzysztof Kieślowski,

  • Tango*, reż. Zbigniew Rybczyński 1980,

  • Troja, reż. S. Peterson,

  • Zakazane piosenki, reż. Leonard Buczkowski,

  • Zezowate szczęście*, reż. Andrzej Munk,

Publicystyka:
  • Joanna Makowska, Tomasz Knittel, Powstanie w getcie warszawskim. Kultura głupcze,

  • Grażyna Stachówna, Melodramat na wakacje (fragm.),

  • M. Weychert Waluszko, Casting, jak zinterpretować Katarzynę Kozyrę?

  • Anna Wagner, Utopia - rozmowa z prof. Jerzym Szackim,

  • Ćwiczenia warsztatowe*, reż. Marcel Łoziński,

  • Prekursor*, reż. Grzegorz Królikiewicz,

  • Janusz Głowacki, Jak być kochanym (fragm.),

  • Bartosz Staszczyszyn, Jerzy Pilch „Pod mocnym aniołem”*.

Spektakle:
  • Król Edyp, reż. G. Holoubek,

  • Medea, reż. Waldemar Modestowicz.

  • Orfeusz i Eurydyka, reż. Mariusz Treliński,

  • Żale Matki Boskiej Bolesnej*, reż. Szczepan Szczytno, 2007,

  • Macbeth, reż. G. Jarzyna,

  • Makbet, reż. Andrzej Wajda,

Reklamy:
  • Lotto,

  • Kinderbueno,

  • Alior najniższa rata,

  • Vizir i 2miarki tańszego proszku,

  • Pokolenie X

Malarstwo, plakat, fotografia, rzeźba:
  1. Hans Memling, Sąd ostateczny,1467–1471,

  2. P. Breugel starszy, Peassant wedding, 1566-69,

  3. Cornelis van Poelenburgh, Apollo i Marsjasz, 1630,

  4. Jan Tricius, Jan III Sobieski w skórze leoparda, 1680,

  5. Filippo Lauri, Apollo i Marsjasz, XVII w.,

  6. A. Watteau, The Feast of Love, 1719,

  7. Franciszek Goya, Gdy rozum śpi, budzą się upiory, 1798

  8. Z. Vogel, Widok dworu w Niegoszowicach, 1800

  9. Eugène Delacroix, Mephistopheles in the Sky, 1828,

  10. Artur Grottger, Pożegnanie powstańca, 1866,

  11. Maksymilian Gierymski, Patrol powstańczy, 1872-1873,

  12. J. Chełmoński, Orka, 1896,

  13. J. Chełmoński, Bociany, 1900,

  14. J. Mehoffer, Dziwny ogród, 1903,

  15. M. Chagall, Osioł na dachu,1911 – 1912,

  16. Konstanty Maria Sopoćko, Płaskie Extra. Jeszcze lepsze niż papierosy płaskie, 1936,

  17. S.I. Witkiewicz, Autoportret, 1938,

  18. Henryk Tomaszewski, Citizen Kane; reż.: Orson Welles. Film amerykański, 1948,

  19. Tadeusz Trepkowski, Nie!, 1952,

  20. Joan Mitchell, City Landscape, 1955,

  21. Leszek Hołdanowicz, Requiem dla 500 tysięcy, 1963,

  22. Roman Cieślewicz, Dziady, 1967,

  23. S. Dali, Adam and Eve from Our Historical Heritage, 1975,

  24. Wiktor Sadowski, Macbeth. Verdi. Teatr Wielki. Warszawa, 1985,

  25. Marian Nowinski, Don Kichote. Cervantes. Teatr Jednego Znaku. Warszawa, 1986,

  26. B. L. Saunders, wybór obrazu,

  27. Jan Młodożeniec, Wesele. Stanisław Wyspiański. Teatr powszechny w Warszawie, 1995,

  28. B. Jarmoliński, Osobowości złożone-dyptyk, 2008,

  29. Wang Jianwei, Yellow Signal: Chapter Three Internal Conflict-4, 2011,

  30. Paul Hansen, World Press Photo of the Year 2012,

  31. John Stanmeyer, Signal, 2013.