Totalitaryzm

• refleksja nad tym czym jest totalitaryzm, nad rolą totalitaryzmu w swoim życiu, w życiu bohaterów literackich, w życiu społecznym i w kulturze,
• znać i rozumieć pojęcia: totalitaryzmu, utopia, antyutopia, motyw totalitaryzmu w sztuce, funkcje motywu totalitaryzmu w sztuce, sposoby kreowania obrazu totalitaryzmu, reżim polityczny (demokracja, autorytaryzm, totalitaryzm), łagr, lagier, człowiek zlagrowany, antydekalog, Holokaust. itp.
• rozwijanie umiejętności analizy tekstu kultury;
• rozwijanie umiejętności tworzenia ustnej i/lub pisemnej wypowiedzi argumentacyjnej (zgodnie z podstawowymi regułami jej organizacji, według podstawowych zasad logiki i retoryki, przestrzegając zasad spójności znaczeniowej i logicznej);
• rozwijanie umiejętności pracy w grupach;
• rozpoznawanie elementów znaczących, środków stylistycznych, językowych, kompozycyjnych, aluzji literackich*, znaków tradycji*, symbolów kulturowych* i określanie ich funkcji;
• wskazanie sposobów wyrażania wartościowań*,
• dostrzeganie w trakcie analizy tekstów dawnych różnic językowych (fonetyczne, leksykalne);
• rozpoznawanie kontekstów, konwencji literackiej, cech stylu danego tekstu, sposobów kreowania świata przedstawionego i bohatera;
• dostrzeganie w świecie konfliktów wartości;
• określanie problematyki utworu; 
• odczytywanie sensu tekstu i fragmentów; objaśnianie ich funkcji;
• prezentowanie własnych przeżyć, wynikających z kontaktu z dziełem sztuki;
• umiejętność omówienia toposu totalitaryzmu i porównania jego funkcjonowania w różnych epokach/tekstach kultury:

współczesność: T. Borowski, Dzień na Harmenzach (fragm.), G. Herling-Grudziński, Inny świat, Ręka w ogniu (fragm.), H. Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem, 1976 (fragm.), W. Broniewski, Ballady i romanse, 1945, A. Słonimski, Elegia miasteczek żydowskich, 1963, S. Mrożek, Tango, Akt III (fragm.), film Spaleni słońcem reż. N. Michałkow*, Ćwiczenia warsztatowe*, reż. Marcel Łoziński, Ostry zaangażowany film*, reż. Julian Antonisz,

* oznacza, że na poziomie podstawowym tekst, cel, lub zadanie można pominąć

Zadania do pracy z tekstami:

1. Dokonaj analizy tekstu kultury.
2. Jakie są przyczyny podjęcia tego tematu?
3. Jaki obraz totalitaryzmu odnajdujemy w tekście?
4. Jak totalitaryzm wpływa na życie bohaterów i ich otoczenie?
5. Jakie zostały wykorzystane gatunki, środki poetyckie, językowe, kompozycyjne oraz sposoby kreowania świata i bohaterów dla pokazania obrazu totalitaryzmu?
6. Jakie konteksty i intertekstualności dostrzegasz w tekście i jak mocno według Ciebie wpływają na jego odczytanie?
7. Co sądzisz o takim obrazie totalitaryzmu i takim sposobie ukazywania go? Jakie są tego konsekwencje? Jak to się ma do Twoich doświadczeń, wiedzy?

Efekt pracy nad motywem:

Na początku roku uczniowie wspólnie z nauczycielem planują efekty pracy na lekcjach i wybierają jeden ze wskazanych w tekście: Efekty pracy nad motywem lub składają własną propozycję. Lista motywów i planowanych efektów jest dostępna na platformie e-learningowej.