Wojna

• refleksja nad tym czym jest wojna , nad rolą wojny w swoim życiu, w życiu bohaterów literackich, w życiu społecznym i w kulturze,
• znać i rozumieć pojęcia: wojna, pacyfizm, batalia, bitwa, pole walki, agresor, wojna obronna, wojna partyzancka, wojna handlowa, wojna nerwów, wojownik, rycerz, etos rycerski, spiskowanie, konspiracja, powstaniec, żołnierza, rola żołnierzy, powstańców, rycerzy i wojowników w społeczeństwie itp.
• rozwijanie umiejętności analizy tekstu kultury;
• rozwijanie umiejętności tworzenia ustnej i/lub pisemnej wypowiedzi argumentacyjnej (zgodnie z podstawowymi regułami jej organizacji, według podstawowych zasad logiki i retoryki, przestrzegając zasad spójności znaczeniowej i logicznej);
• rozwijanie umiejętności pracy w grupach;
• rozpoznawanie elementów znaczących, środków stylistycznych, językowych, kompozycyjnych, aluzji literackich*, znaków tradycji*, symbolów kulturowych* i określanie ich funkcji;
• wskazanie sposobów wyrażania wartościowań*,
• dostrzeganie w trakcie analizy tekstów dawnych różnic językowych (fonetyczne, leksykalne);
• rozpoznawanie kontekstów, konwencji literackiej, cech stylu danego tekstu, sposobów kreowania świata przedstawionego i bohatera;
• dostrzeganie w świecie konfliktów wartości;
• określanie problematyki utworu; 
• odczytywanie sensu tekstu i fragmentów; objaśnianie ich funkcji;
• prezentowanie własnych przeżyć, wynikających z kontaktu z dziełem sztuki;
• umiejętność omówienia toposu wojny i porównania jego funkcjonowania w różnych epokach/tekstach kultury:

antyk: Biblia, fragm. (Dawid, Samson),

średniowiecze: Pieśń o Rolandzie*, fragm., Dzieje Tristana i Izoldy* cz. I, cz. III,

renesans: W. Szekspir, Makbet fragm., J. Kochanowski Pieśń o spustoszeniu Podola, M. de Cervantes, Don Kichote, fragm.,

barok: W. Potocki, Pospolite ruszenie*, M. Sęp-Szarzyński, Sonet IV,

oświecenie:  J.U. Niemcewicz, Zawisza Czarny *(fragm.),

romantyzm: A. Mickiewicz, Pan Tadeusz (fragm.), A. Mickiewicz, Konrad Wallenrod* (fragm.), J. Słowacki, Generał Sowiński w okopach Woli lub A. Mickiewicz, Reduta Ordona,

pozytywizm: B. Prus, Lalka (fragm.), E. Orzeszkowa, Gloria victis* (fragm.), H. Sienkiewicz, Potop (fragm.), A. Asnyk, W dwudziestopięcioletnią rocznicę powstania*,

modernizm: S. Żeromski, Rozdziobią nas kruki, wrony...*,

dwudziestolecie: S. Żeromski, Przedwiośnie, fragm.,

współczesność: Tadeusz Trepkowski, Nie!, 1952, H. Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem, fragm., K.K. Baczyński, Pokolenie lub/i Mazowsze, Historia*, G. Herling-Grudziński, Inny świat (fragm.), r. I, Epilog, Z. Herbert, 17 IX*, Obraz: A. Okińczyc Epitafium, 1981, Obraz: A. Wróblewski, Rozstrzeliwanie zakładników, M. Białoszewski, Pamiętnik z powstania warszawskiego, fragm., Z. Nałkowska, Dzienniki czasu wojny*, 1970 fragm., T. Różewicz, Lament, 1947, K. Wierzyński, Muzy, 1951, L. Staff, Podwaliny, 1954, R. Kapuściński, Buty lub Wojna futbolowa*, M. Hłasko, Okrutna wojna*, Monty Python Sens życia walka*, Monthy Python, Opowieść o sir Lancelocie*, Akurat, Do prostego człowieka* (tekst: Julian Tuwim), Marian Nowinski, Don Kichote. Cervantes. Teatr Jednego Znaku. Warszawa, 1986, Troja, reż.. W. Petersen, 2004.

* oznacza, że na poziomie podstawowym tekst, cel lub zadanie można pominąć

Zadania do pracy z tekstami:

1. Dokonaj analizy tekstu kultury.
2. Jakie są przyczyny podjęcia tego tematu?
3. Jaki obraz wojny odnajdujemy w tekście?
4. Jak taka koncepcja wojny wpływa na życie bohaterów i ich otoczenie?
5. Jakie zostały wykorzystane gatunki, środki poetyckie, językowe, kompozycyjne oraz sposoby kreowania świata i bohaterów dla pokazania obrazu wojny?
6. Jakie konteksty i intertekstualności dostrzegasz w tekście i według Ciebie jak mocno wpływają na jego odczytanie?
7. Co sądzisz o takim obrazie wojny i takim sposobie ukazywania go? Jakie są tego konsekwencje? Jak to się ma do Twoich doświadczeń, wiedzy?

Efekt pracy nad motywem:

Na początku roku uczniowie wspólnie z nauczycielem planują efekty pracy na lekcjach i wybierają jeden ze wskazanych w tekście: Efekty pracy nad motywem lub składają własną propozycję. Lista motywów i planowanych efektów jest dostępna na platformie e-learningowej.