Obyczaj

• refleksja nad tym czym jest obyczaj, nad rolą obyczaju w swoim życiu, w życiu bohaterów literackich, w życiu społecznym i w kulturze,
• znać i rozumieć pojęcia: obyczaje, folklor, obrządek, rytuał, tradycja, zwyczaj, konwenans  itp.
• rozwijanie umiejętności analizy tekstu kultury;
• rozwijanie umiejętności tworzenia ustnej i/lub pisemnej wypowiedzi argumentacyjnej (zgodnie z podstawowymi regułami jej organizacji, według podstawowych zasad logiki i retoryki, przestrzegając zasad spójności znaczeniowej i logicznej);
• rozwijanie umiejętności pracy w grupach;
• rozpoznawanie elementów znaczących, środków stylistycznych, językowych, kompozycyjnych, aluzji literackich*, znaków tradycji*, symbolów kulturowych* i określanie ich funkcji;
• wskazanie sposobów wyrażania wartościowań*,
• dostrzeganie w trakcie analizy tekstów dawnych różnic językowych (fonetyczne, leksykalne);
• rozpoznawanie kontekstów, konwencji literackiej, cech stylu danego tekstu, sposobów kreowania świata przedstawionego i bohatera;
• dostrzeganie w świecie konfliktów wartości;
• określanie problematyki utworu; 
• odczytywanie sensu tekstu i fragmentów; objaśnianie ich funkcji;
• prezentowanie własnych przeżyć, wynikających z kontaktu z dziełem sztuki;
• umiejętność omówienia toposu obyczaju i porównania jego funkcjonowania w różnych epokach/tekstach kultury:

renesans: P. Breugel starszy, Peassant wedding, 1566-69,

romantyzm: A. Mickiewicz, Dziady III Scena IX, A. Mickiewicz, Pan Tadeusz, fragm.

modernizm: S. Wyspiański, Wesele (fragm.), Akt III, S.W. Reymont Chłopi – fragm.,

współczesność: S. Mrożek, Tango (fragm.), Akt III, Jan Miodek, Najki z Samotraki (fragm.), Andrzej Markowski, O przekręcaniu, czyli skrzydlate słowa ze zwichniętym skrzydłem (fragm.), Jan Młodożeniec, Wesele. Stanisław Wyspiański. Teatr powszechny w Warszawie, 1995,

* oznacza, że na poziomie podstawowym tekst, cel, zadanie można pominąć

Zadania do pracy z tekstami:

1. Dokonaj analizy tekstu kultury.
2. Jakie są przyczyny podjęcia tego tematu?
3. Jaki obraz obyczaju odnajdujemy w tekście?
4. Jak obyczaj wpływa na życie bohaterów i ich otoczenie?
5. Jakie zostały wykorzystane gatunki, środki poetyckie, językowe, kompozycyjne oraz sposoby kreowania świata i bohaterów dla pokazania obrazu obyczaju?
6. Jakie konteksty i intertekstualności dostrzegasz w tekście i według Ciebie mocno wpływają na jego odczytanie?
7. Co sądzisz o takim obrazie obyczaju i takim sposobie ukazywania go? Jakie są tego konsekwencje? Jak to się ma do Twoich doświadczeń, wiedzy?

Efekt pracy nad motywem:

Na początku roku uczniowie wspólnie z nauczycielem planują efekty pracy na lekcjach i wybierają jeden ze wskazanych w tekście: Efekty pracy nad motywem lub składają własną propozycję. Lista motywów i planowanych efektów jest dostępna na platformie e-learningowej.