Uzależnienie

Motyw uzależnienia

Cele uczenia się:

• refleksja nad tym czym są: nałóg, uzależnienie, narkomania, lekomania, alkoholizm, hazard i nad ich rolą w życiu człowieka,
• dostrzeganie uwarunkowań osobowościowych i społecznych sprzyjających nałogom,
• świadomość konsekwencji nałogu dla jednostki i dla jej bliskich,
• rozwijanie umiejętności analizy tekstu kultury;
• rozwijanie umiejętności tworzenia ustnej i/lub pisemnej wypowiedzi argumentacyjnej (zgodnie z podstawowymi regułami jej organizacji, według podstawowych zasad logiki i retoryki, przestrzegając zasad spójności znaczeniowej i logicznej);
• rozwijanie umiejętności pracy w grupach;
• rozpoznawanie elementów znaczących, środków stylistycznych, językowych, kompozycyjnych, aluzji literackich*, znaków tradycji*, symbolów kulturowych* i określanie ich funkcji;
• wskazanie sposobów wyrażania wartościowań*,
• dostrzeganie w trakcie analizy tekstów dawnych różnic językowych (fonetyczne, leksykalne);
• rozpoznawanie kontekstów, konwencji literackiej, cech stylu danego tekstu, sposobów kreowania świata przedstawionego i bohatera;
• dostrzeganie w świecie konfliktów wartości;
• określanie problematyki utworu; 
• odczytywanie sensu tekstu i fragmentów; objaśnianie ich funkcji;
• prezentowanie własnych przeżyć, wynikających z kontaktu z dziełem sztuki;
• umiejętność omówienia toposu uzależnienia i porównania jego funkcjonowania w różnych epokach/tekstach kultury:

Romantyzm: A. Mickiewicz, Pan Tadeusz (fragm.);

Pozytywizm: B. Prus, Lalka (fragm.); F. Dostojewski, Zbrodnia i kara (fragm.);

Dwudziestolecie: Konstanty Maria Sopoćko, Płaskie Extra. Jeszcze lepsze niż papierosy płaskie, 1936;

Współczesność: Jan Rybowicz, Narkotyki, narkomani, narkomanie*, Dżem, Whisky, B.L. Saunders, wybrane obrazy, Jerzy Pilch, Pod mocnym aniołem*(fragm.), Bartosz Staszczyszyn, Jerzy Pilch „Pod mocnym aniołem”*. Requiem dla snu* reż. D. Aronofsky.

* oznacza, że na poziomie podstawowym tekst, zadanie, cel można pominąć

Zadania do pracy z tekstami:

1. Dokonaj analizy tekstu kultury.
2. W jakich okoliczności pojawiło się uzależnienie? (przyczyny)
3. Jaki obraz uzależnienia odnajdujemy w tekście?
4. Jak uzależnienie wpływa na życie bohaterów? (konsekwencje)
5. Jakie zostały wykorzystane gatunki, środki poetyckie, językowe, kompozycyjne oraz sposoby kreowania świata i bohaterów dla pokazania obrazu uzależnienia?
6. Jakie konteksty i intertekstualności dostrzegasz w tekście i według Ciebie jak mocno wpływają na jego odczytanie?
7. Co sądzisz o takim obrazie uzależnienia i takim sposobie jej ukazywania? Jak to się ma do Twoich doświadczeń, wiedzy?

Efekt pracy nad motywem:

Na początku roku uczniowie wspólnie z nauczycielem planują efekty pracy na lekcjach i wybierają jeden ze wskazanych w tekście: Efekty pracy nad motywem lub składają własną propozycję. Lista motywów i planowanych efektów jest dostępna na platformie e-learningowej.