Genologia

Genologia

Genologia - poziom podstawowy

• oda,
• sonet (włoski, francuski), 
• tren, 
• psalm, 
• satyra, 

Odmiany gatunkowe dramatu:

• dramat szekspirowski,
• dramat romantyczny,
• dramat symboliczny
• dramat groteskowy,

Ćwiczenie: test na stronie http://xn--jzyk-polski-rrb.pl/analiza-wiersza

Genologia - poziom rozszerzony

Dramat

• dialog, 
• misterium,

Liryka

• epigramat, 
• kaligram, 
• anakreontyk, 
• liryk, 
• lament, 
• modlitwa, 
• poemat, 
• poemat rozkwitający,

Epika

• gesta, 
• reportaż literacki, 
• parabola, przypowieść, 
• poemat epicki, epos, 
• powieść modernistyczna, 
• powieść oświeceniowa, 
• powieść realistyczna, 
• powieść psychologiczna, 
• powieść naturalistyczna, 
• powieść polityczna, 
• powieść autobiograficzna,

Teoria literatury. Wiedza z gimnazjum i szkoły podstawowej

Absolwent gimnazjum:

1. omawia funkcje elementów konstrukcyjnych utworu: tytułu, podtytułu, motta, apostrofy, puenty, punktu kulminacyjnego;
2. rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową oraz potrafi określić ich funkcje w utworze;
3. przedstawia najistotniejsze treści wypowiedzi w takim porządku, w jakim występują one w tekście;
4. omawia akcję, wyodrębnia wątki i wydarzenia;
5. znajduje nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych;
6. rozpoznaje odmiany gatunkowe: powieść/opowiadanie obyczajowe, przygodowe, detektywistyczne, fantastycznonaukowe, fantasy;
7. trafnie określa rodzaj literacki (epika, liryka, dramat);
8. rozpoznaje gatunki: opowiadanie, powieść, baśń, legendę, mit, bajkę, fraszkę, wiersz, przysłowie, komiks; przypowieść, pamiętnik, dziennik, komedia, dramat, tragedia, ballada, nowela, hymn, powieść historyczna;
9. wskazuje elementy dramatu, takie jak: akt, scena, tekst główny, tekst poboczny, monolog, dialog;
10. wskazuje przykłady mieszania gatunków;
11. charakteryzuje i ocenia bohaterów;
12. charakteryzuje postać mówiącą w utworze;
13. wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych: porównanie, przenośnię, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy, neologizmy, archaizmy, zdrobnienia, zgrubienia, metafory, powtórzenia, pytania retoryczne, typy zdań, rymy, rytm, wyrazy dźwiękonaśladowcze;
14. wskazuje elementy dramatu, takie jak: akt, scena, tekst główny, tekst poboczny, monolog, dialog;
15. trafnie określa rodzaj literacki (epika, liryka, dramat);
16. wskazuje przykłady mieszania gatunków;

Źródło:

Wiedza i umiejętności w gimnazjum